Η βερβερική λογοτεχνία είναι τόσο διαφορετική όσο η ιστορία, οι πολιτισμοί και οι γλώσσες. Αλλά τι υπάρχει στη διάθεσή μας; και γιατί δεν υπάρχουν περισσότερα;
Οι Βέρροι είναι μια μη ομοιογενής ομάδα ανθρώπων από τη Βόρεια Αφρική και συνδέονται μάλλον με την κουλτούρα, την ιστορία και τη γλώσσα παρά με την εθνότητα. Σε πολλές από τις Βερβερικές γλώσσες είναι γνωστές ως Imazighen, οι οποίες μπορούν να μεταφραστούν ως «ελεύθεροι άνθρωποι». Η λέξη Berber στα αγγλικά προέρχεται από το λατινικό berberus, που σημαίνει κάποιος που ζει έξω από τον ρωμαϊκό κόσμο. Υπάρχουν σημαντικοί πληθυσμοί Βερβάρων στο Μαρόκο, την Αλγερία, την Τυνησία, τη Λιβύη, τη Δυτική Σαχάρα, το Μάλι και το Νίγηρα. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές ποικιλίες των Βερβερίνων γλωσσών, πράγμα που σημαίνει, μαζί με τη γεωγραφική διασπορά τους, ότι δεν υπάρχει μία λογοτεχνία. Εκτιμάται ότι υπάρχουν μεταξύ 30 και 40 εκατομμυρίων ομιλητών της Βέρμπας. Παρόλο που η Berber έχει γενικά υποστεί αραβοποίηση, οι Βερβερικές γλώσσες επηρέασαν επίσης το αραβικό Maghrebi.
Όπως και με μεγάλο μέρος της βορειοαφρικανικής λογοτεχνίας, η βερβερική λογοτεχνία ήταν παραδοσιακά προφορική. Αν και έχουν δημοσιευθεί συλλογές λαϊκών παραμυθιών. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι χώρες με μεγάλους πληθυσμούς Βερμπέρ έγιναν ανεξάρτητες, υπήρξε μια αναβίωση για να βρεθεί ένας αληθινός, τοπικός πολιτισμός και ταυτότητα. Η Βερβερική γλώσσα βρίσκεται σε μειονεκτική θέση σε άλλες γλώσσες της περιοχής. Αυτό οφείλεται εν μέρει στις τεράστιες και ενίοτε ακατανόητες παραλλαγές του, στη γεωγραφική του διάδοση και στη δύναμη των Αραβικών στην εκπαίδευση, στα μέσα ενημέρωσης και στην επίσημη λειτουργία. Οι Βερβερές έχουν επίσης γράψει σε άλλες γλώσσες, κυρίως Γαλλικά και Αραβικά.
Οδηγός Berber © Ο κ. Seb, Flickr
Για όλους αυτούς τους λόγους φαίνεται αδύνατο να οριστεί μια ενιαία βιβλιογραφία Berber. Το Assie Djebar's The Tongues Blood Does not Run Dry, αρχικά γραμμένο στα γαλλικά, χρησιμοποιεί κλασσικά αραβικά και βεροϊκά θέματα για να εκφράσει σύγχρονα γεγονότα.
Βερβερικές γυναίκες που εκτελούν παραδοσιακό χορό © Sanhaja
Ο Μαρόκος, ο Μοχάμεντ Τούκρι, είναι επίσης κάτοικος των Βερβάρων αλλά έγραψε στα αραβικά. Το αυτοβιογραφικό του βιβλίο, Για το ψωμί μόνο, λέει για τις κακουχίες που είχε να αντιμετωπίσει και για την αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Είχε απαγορευτεί στο Μαρόκο λόγω των αναφορών του σε εφηβικές σεξουαλικές εμπειρίες και φάρμακα.
Πολλοί συγγραφείς των Βερβερίνων, όπως ο Kateb Yacine, ο Malek Haddad και ο Mouloud Feraoun, δεν έχουν ακόμη μεταφραστεί και είναι διαθέσιμοι μόνο στα γαλλικά.
